«رحمان ۱۴۰۰» از تخلف تا توقیف/ سازمان سینمایی کجای ماجرا بود!

سایت تحلیلی خبری فیلمروز: حالا همه ماجرای دورزدن قانون توسط «رحمان ۱۴۰۰» را می‌دانند و حتی اگر دور زدن هم در کار نباشد قطعا یک خلاء بزرگ قانونی وجود دارد.

«نسخه فعلی، رحمان ۱۴۰۰ مجوز قانونی ندارد»، «رحمان ۱۴۰۰ توقیف شد» یکی از مهمترین گزاره‌ های خبری رسانه‌های سینمایی کشور در چند روز اخیر است و این اتفاقات حیرت‌انگیز نشان می‌دهد نظارت سازمان سینمایی بر وضعیت اکران به درستی اتفاق نمی افتد.

با پایان تعطیلات نوروز ۹۸ و تقریبا از ساعت های ابتدایی شنبه ۱۷ فروردین و با فعالیت مجدد رسانه‌ها نقدهای منفی علیه پرفروش‌ترین فیلم نوروزی شروع شد؛ فیلمی که البته بلافاصله با پایان تعطیلات در فروش روزانه قافیه را به «متری شیش و نیم» باخت و همزمان نقدها نیز نسبت به شوخی‌های کلامی و حرکتی فیلم روز به روز بیشتر شد. یک هفته از موج انتقادات دامنه دار برخی رسانه‌ها و البته مخاطبان از کمدی «رحمان ۱۴۰۰» گذشت تا اینکه در شروع دومین هفته پس از تعطیلات نوروز یک اظهارنظر عجیب همه معادلات اکران را بر هم زد.

محمدرضا فرجی مدیرکل سینمای حرفه‌ای سازمان سینمایی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری تسنیم اعلام کرد: «سازمان سینمایی بعد از ارائه مجوز به هر فیلم برای تطابق نسخه مجوزدار و آنچه به اکران در می‌آید بازرسانی را به سینما می‌فرستد و بر مبنای گزارش این بازرسان تصمیم‌گیری می‌کند.

در مورد فیلم «رحمان ۱۴۰۰» این اتفاق افتاده است و گویا نسخه دارای مجوز این فیلم با نسخه در حال اکران متفاوت است که برای آن تصمیم‌گیری لازم را اتخاذ می‌کنیم.»

متعاقب این مصاحبه بدون اطلاعیه‌ رسمی از سوی سازمان سینمایی به سینماها، به یکباره توسط سایت سینماتیکت که مرجع بلیت فروشی اینترنتی فیلم‌ها است، تمامی سانس‌های «رحمان ۱۴۰۰» بسته و از صبح یکشنبه دسترسی خرید برای این فیلم مسدود شد؛ اتفاقی که طبیعتا با واکنش کارگردان و تهیه کننده این فیلم مواجه شد و حتی منوچهر هادی در پستی کنایه آمیز دشمنان فیلمش رو مورد خطاب قرار داد و عنوان کرد از هیچ تلاشی برای نمایش مجدد «رحمان ۱۴۰۰» دریغ نخواهد کرد و علی سرتیپی نیز از اساس هر اتهامی را مردود دانست.

اما تمام مقدمه نسبتا طولانی ماجرا تنها یک بعد ماجرای عجیبی است که در سینمای ایران اتفاق افتاده و ابعاد بسیار دیگر وجود دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد، ابهامات و سوالات بسیاری که بی توجهی به آنها و عبور ساده از کنارشان می‌تواند منجر به یک بدعت خطرناک در بدنه مدیریتی سینما و البته در ساختار اکران منجر شود.

۱- یکی از مهمترین موضوعاتی که در برخی تحلیل‌های ارائه شده به گوش می‌رسد، نقش رئیس سازمان سینمایی و معاون نظارت و ارزشیابی است و برخی افراد در صحبت‌های در گوشی خود چنین اتفاقی را تسویه حساب دو مدیر با یکدیگر می‌دانند و عنوان می‌کنند این دو از ماجرای «رحمان ۱۴۰۰» با خبر بوده‌اند و حالا رسانه‌ای شدن این موضوع بهترین فرصت برای خداحافظی با داروغه زاده است.

۲- وجه دیگر این ماجرای عجیب اما به عنوان شغلی داروغه‌زاده و مدیران زیر مجموعه‌اش در سازمان سینمایی باز می‌گردد. به راستی کدام نظارت و ارزشیابی؟ با توجه به تایید رسمی صحبت‌های مدیرکل سینمای حرفه‌ای سازمان سینمایی توسط روابط عمومی این سازمان و انتشار خبر «توقیف رحمان ۱۴۰۰» این سوال مطرح می‌شود که دقیقا سازمان سینمایی چه چیزهایی را ارزشیابی و بر چه سازوکاری نظارت می‌کند؟

واقعا برای سازمان عریض و طویل سینمایی کشور با انبوهی از کارمندان ریز و درشت، باید یکماه زمان صرف میشد تا متوجه مغایرت نسخه در حال اکران یک فیلم با نسخه مجوز گرفته آن شوند؟ مگر نه اینکه وظیفه سازمانی بازرسان معاونت نظارت و ارزشیابی همین است، پس چگونه در فاصله زمانی ۲۵ اسفند ۹۷ تا ۲۴ فروردین ۹۸ هیچ واکنشی از سوی سازمان مشاهده نشد و تنها پس از پیگیری مصرانه یک خبرگزاری چنین تخلف بزرگ و عجیبی از سوی مدیرکل سینمای حرفه‌ای تائید شد.

۳- توقیف پس از کاهش فروش «رحمان ۱۴۰۰»! در شرایطی «رحمان ۱۴۰۰» با نظر سازمان سینمایی توقیف شد که در دو هفته پس از تعطیلات نوروز طبق آمارهای موجود در سامانه آنلاین گزارشگیری سینماها، فروش آن افت داشته است. به عبارت ساده تر فیلمی که قرار بود به راحتی آب خوردن از فروش ۴۰ میلیارد تومانی «هزارپا» عبور کند در شروع دومین هفته پس از تعطیلات نوروز توانست فقط از مرز ۲۲ میلیارد تومان عبور کند و این یعنی با توجه به شیب منفی فروش این فیلم، «رحمان ۱۴۰۰» نیاز به یک دوپینگ برای پرفروش شدن داشت.

۴- برخلاف ادعای کارگردان و تهیه کننده فیلم که عنوان کردند از ابتدا نسخه اصلاح شده در اختیار سینماها قرار گرفته، نسخه مورد تایید سازمان در یک هارد جدید از روز چهارشنبه برای برخی از سینماهای موثر ارسال و در توضیح عنوان شده است که به دستور ارشاد باید این نسخه جایگیزین نسخه قبلی شود و این یعنی اصل فاجعه!

به عبارت دیگر مدیران ارشاد بسیار زودتر از شنبه ۲۴ فروردین از تخلف «رحمان ۱۴۰۰» اطلاع داشتند اما به دلیل مسایل پشت پرده تمایل داشتند این موضوع در سکوت خبری به سرانجام برسد و به دفتر پخش و تهیه کننده و کارگردان وقت کافی برای این تغییر دادند؛ تخلفی شاید به مراتب بزرگ‌تر از تخلف دست‌اندرکاران فیلم چراکه وظیفه سازمان سینمایی رعایت عدالت در اکران است و وقتی متوجه تخلف شد باید به مساله ورود می کرد.

۵- رفتار سازمان سینمایی با پخش‌کننده، تهیه‌کننده و کارگردان متخلف «رحمان ۱۴۰۰» چگونه خواهد بود؟ اینکه شبیه تنبیه‌های رایج در تیم‌های فوتبال حکم به توقیف یک فیلم آن هم بعد از هفته ها که از اکران آن گذشته بدهیم باعث می شود از این پس هر فیلمی می‌تواند دو نسخه آماده کند و با دور زدن سازمان سینمایی و قانون نسخه دلخواه خود را روانه اکران کند.

۶- پاسخگوی حق ضایع شده ۶ فیلم دیگر اکران نوروز ۹۸ چه کسی خواهد بود. اینکه فیلمی با نسخه غیرقانونی ۲۲ میلیارد تومان بفروشد و برخی دیگر از فیلم‌های برای گرفتن سالن و یک سانس نیز با مشکل مواجه باشند حقی است که حالا برگردن سازمان سینمایی و عوامل «رحمان ۱۴۰۰» است و باید فکری به حال حقوق از دست رفته عوامل سایر فیلم‌های نوروزی کرد.

۷- علاوه بر متضرر شدن سایر فیلم‌های نوروزی، توقیف یکباره «رحمان ۱۴۰۰» در اکران نیز باعث ضرر مالی سنگین سینماها خواهد شد و در شرایطی که بخش زیادی از بار مالی درآمدی سینماها بر دوش «رحمان ۱۴۰۰» بود، حذف این فیلم از چرخه اکران ضرر هنگفتی را برای سینماها به ارمغان خواهد آورد.

این‌ها گزاره‌هایی است که در ماجرای «رحمان ۱۴۰۰» و تحلف آشکار این فیلم، وجود دارد و حالا سازمان سینمایی به عنوان متولی سینمای ایران و حافظ منافع مادی و مالی سینماگران وظیفه‌اش را باید به درستی در قبال تمامی طرف‌های درگیر این قضیه ایفا کند.

منبع: خبرگزاری صبا