همراه با فیلمسازان فیلم کوتاه: امیر جلالی کارگردان فیلم ” ساکنین طبقه آخر”

امیر جلالی که با اولین ساخته اش ” ساکنین طبقه آخر”  ، یک پلان سکانس ۲۵ دقیقه ای را در پشت بام یک آپارتمان و همراهی چهار بازیگر کار کرده ، موفق شد دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه کوتاه را از جشنواره منطقه ای ملایر ( آگر) به دست آورد .روایت دختر و پسری که در میان هجوم پلیس به یک مهمانی شبانه  پناهگاهی به جز پشت بام پیدا نکرده و در آنجا با زنی میانسال و یک نصاب ماهواره روبرو می شوند ، از آن دست ایده هایی است که از  علاقه امیر جلالی نسبت به روایت داستانی در فیلم کوتاه حکایت می کند .

ملاقات در بام

سایت خبری تحلیلی فیلمروز: امیر جلالی که با اولین ساخته اش ” ساکنین طبقه آخر”  ، یک پلان سکانس ۲۵ دقیقه ای را در پشت بام یک آپارتمان و همراهی چهار بازیگر کار کرده ، موفق شد دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه کوتاه را از جشنواره منطقه ای ملایر ( آگر) به دست آورد .روایت دختر و پسری که در میان هجوم پلیس به یک مهمانی شبانه  پناهگاهی به جز پشت بام پیدا نکرده و در آنجا با زنی میانسال و یک نصاب ماهواره روبرو می شوند ، از آن دست ایده هایی است که از  علاقه امیر جلالی نسبت به روایت داستانی در فیلم کوتاه حکایت می کند.برای این جوان یزدی متولد ۵۸ ، سینما آنجا جدی می شود که بعد از اخذ دیپلم عکاسی از سازمان فنی و حرفه ای ، در سال ۸۴ سر از انجمن سینمای جوان یزد درآورده و با بی اعتنایی به مدرک فوق لیسانس مدیریت بازرگانی که دارد ، کارشناسی سینما را با گرایش تدوین در دانشگاه فرهنگ و هنر یزد پیگیری می نماید .

از تلنگر یک خاطره تا جرقه تولید

امیر جلالی در گفتگو با خبرنگار فیلمروز ،  چگونگی شکل گیری طرح ساخت اولین فیلمش را خاطره واقعی یکی از دوستانش عنوان میکند که ایده محصور شدن چند جوان در یک پشت بام و تقابل و برخوردشان با دیگر ساکنین ساختمان که آنها هم به بهانه های مختلف به پشت بام آمده اند را درگیر کننده و سینمایی یافته است. او به کار گیری فرم پلان سکانس برای تصویر سازی چنین ایده ای را،  ایجاد فضای پر التهاب و پر تنش میان کاراکترهای حاضر در لوکیشن پشت بام دانست و گفت :”

در روزهای اول فکر نمیکردم که بخواهم فیلم را به شکل پلان-سکانس کار کنم . حتی یک  دکوپاژ کامل از قطع ها و زوایای مختلف دوربین هم آماده کرده بودم اما چون اصرار داشتم زمان فیلم با زمان واقعی یکی باشد و بتوانم فضای پر التهاب حضور کاراکترها را در پشت بام را نشان دهم ، تصمیم گرفتم که کات را از میزانسن ها حذف کنم . چرا که به نظرم هر برش ، یک گسست احساسی را در مخاطب ایجاد میکند که این گسست مانع از درگیری کامل تماشاگر با دنیای فیلم می شود . در این بین رامین راستجو ، فیلمبردار خوب فیلم پا به پای من پیش آمد و اجرای یک پلان سکانس ۲۵ دقیقه ای را ممکن کرد ، جالب اینکه بسیاری از دوستانم بعد از تماشای فیلم اصلا متوجه گذر مدت زمان  ۲۵ دقیقه ای فیلم نمیشوند و گمان میکنند که تایم فیلم چیزی حدود ۱۵ دقیقه بوده است .”

تمرین های سخت برای اجرای یک پلان-سکانس ۲۵ دقیقه ای

کارگردان فیلم ” ساکنین طبقه آخر” درباره چگونگی تمرین با بازیگرها و عوامل تولید ، برای رسیدن به آمادگی لازم جهت ضبط نهایی این گونه توضیح می دهد : ” اولین کسی که به گروه من اضافه شد فیلمبردار من بود .من چون به میزانسن های فیلم فکر کرده بودم به اتفاق فیلمبردار به پشت بام لوکیشن انتخابی رفته و به جای همه بازیگرها بازی می کردم و فیلمبردار هم من را تعقیب می کرد . شب ها فیلم هایی که گرفته بودیم را می دیدیم و غلط های خودمان را اصلاح می کردیم . این پروسه حدود ۴۵ روز طول کشید .بعد از آن بازیگرها به ما اضافه شدند و حدود ۲۲ جلسه هم در یک سالنی که  آن را به سبک فیلم داگویل خط کشی کرده بودیم و جای کولر و دیش ماهواره و …را تعیین کرده بودیم مشغول تمرین شدیم . خوشبختانه همه بازیگرهای من تجربه کار تئاتر داشتند و این باعث می شد با شیوه تمرین طولانی مدت آشنا باشند. فیلمبرداری ما سه شب طول کشید که از ساعت ۹ شب تا صبح به طول می انجامید و در این میان به ۶ برداشت  خوب رسیدیم که  از میان آنها بهترین اجرا انتخاب شد.”

لحن طنز آمیز فیلم

امیر جلالی در پاسخ  به سوال خبرنگار فیلمروز که لحن طنز آمیز فیلم را در تضاد با فضای پر استرس اولیه فیلم دانسته بود ، گفت:”  این لحن طنز آمیز از جهان شخصی خود من می آید . یعنی یک جور شوخ طبعی که همیشه با من بوده است . من چون علاقه زیادی به فیلم های برادران کوئن و سینمای تارانتینو دارم ، پست مدرنیزم را همچون تعدادی از آثار کارگردانان مورد علاقه ام نوعی کلاژ می دانم که می تواند ارجاعات مختلفی را با لحن های متفاوت به فیلمها ، داستانها و افسانه ها داشته باشد مثلا آن دختر که در فیلم من با کفشی که از خود به جای می گذارد به سیندرلا ارجاع داده می شود  و یا پسری که به نوعی رفتارش شبیه رابین هود است . من سعی کردم که با لحن خاصی که برای فیلم در نظر گرفتم ، “پنهان کاری”  کاراکترها که همان مضمون اصلی فیلم است را تصویر سازی کنم . دوست نداشتم یک فضای تلخ و سیاهی ایجاد کنم که تماشاگر آن را پس بزند . به گمانم طنز جاری در فیلم کمی به گروتسک بودن اثر هم کمک کرده است .”

مشکلات ساخت اولین فیلم

برنده دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه از جشنواره فیلم آگر ، درباره مشکلات و موانعی که بر سر تولید اولین ساخته اش داشته است حرفهای جالبی به میان می آورد:” من برای ساخت این فیلم و جذب سرمایه هر چند اندک ، به سراغ تمام مراکز فرهنگی و هنری شهر یزد رفتم اما متاسفانه در تمامی موارد با در بسته روبرو شدم .حتی انجمن سینمای جوانان یزد به خاطر برچسب سطحی بودن فیلمنامه ، هر گونه حمایتی را از ” ساکنین طبقه آخر ” دریغ کرد  و من مجبور شدم دوربین عکاسی  ۷D خودم را بفروشم تا سرمایه کمی برای تولید فیلم داشته باشم. اما در این بین فیلمبردار و بازیگرهای من رفاقت کردند و بدون دریافت هیچ دستمزدی برای تولید فیلم همکاری کردند . واقعا این فیلم با این حجم از انرژی و وقتی که از همه ما می طلبید ، فقط با سرمایه رفاقت و روحیه کار تیمی دوستانم شکل گرفت . جالب اینجا است که بعد از دریافت جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره آگر ،  مسئولان حاضر در انجمن سینمای جوانان یزد پیغام داده اند که می خواهند همان فیلمی که فیلمنامه آن را رد کرده بودند ، از من بخرند ”

امیر جلالی علیرغم تمام این مشکلات ، فیلمسازی فیلم کوتاه را بهترین لذت زندگی خود دانسته و این لذت را مدیون تمام اساتیدی می داند که از آنها چیزهای بسیاری آموخته است : ” از  دکتر احمد الستی سپاسگزارم که با صبر و حوصله فراوان نوشته ای یک صفحه ای را درباره نکات ریز و درشت فیلمنامه ساکنین طبقه بالا به من یادآور شد و از پرویز جاهد و اسماعیل میهن دوست و خانم نگار اسکندرفر عزیز  که با راهنماییهای خوبشون راه را به من نشان دادند و محمد رضا دلپاک که در حق من پدری کردند و نکات خوبی را درباره صداگذاری فیلم یادآور شدند .  بی شک بدون کمک  این اساتید بزرگ ، من انرژی کافی برای ساخت اولین فیلم خودم را نداشتم .”

 

گفتگو از : کمال پورکاوه