سینمای جهاننقدنقد و یادداشتهمه مطالب

نقد فیلم ” دایره ” با بازی تام هنکس واما واتسن

 

فیلمروز:«دایره» که یکی از بهترین فیلم‌های جنایی سال ۲۰۱۷ جهان بوده و آن را جیمز پونسولت کارگردانی کرده، درباره خطراتی است که عصر دیجیتال و زندگی‌های ماشینی و هماوردی‌های تکنولوژیک برای مردم در بر دارد و این زندگی را کابوسی فزاینده توصیف می‌کند.

ضررهای مهلک یک جهان مافوق مدرن

کاراکتر مرکزی می‌هالند (با بازی اما واتسون) یک کارمند زن سختکوش است که چندان هم به خودش اطمینان ندارد اما با کمک  دوستش آنی (کارن گیلان) و با فرم درخواستی که پر می‌کند در یک مجتمع فوق مدرن دیجیتالی مشغول به کار می‌شود. این مجتمع را به موازات عنوان فیلم «دایره» نامیده‌اند و فرض کنید که چیزی بین کمپانی ارتباطاتی آمازون، شرکت کامپیوتری اپل و نهاد جهانگیر فیس‌بوک یا ادغامی از تمامی آنها است. در جای‌جای این شرکت یک هدف خود‌نمایی می‌کند و آن لزوم فروش هرچه بیشترکالاهای ساخت آن و به واقع استمرار توفیق منشور‌های‌کاری این نهاد است.او در نطقی که امون بیلی بنیانگذار این شرکت ادا می‌کند، به خط فکری حاکم بر کمپانی بیش از پیش پی‌می‌برد. هرچند بیلی که ایفای نقش او با تام هنکس کهنه کار است تا آن جا پیش می‌رود که ادعا می‌کند هرچه برای سازمان «دایره» خوب است برای کل جهان خوب است و این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند. تصویری که هنکس از بیلی در این صحنه‌ها ارائه می‌دهد چیزی بین استیو جابز خالق اپل و هر شومنی است که راه جلب و جذب مخاطبان را می‌شناسد.

ماجرایی که شیرین نیست

بیلی در نخستین جلسه‌ای که با هالند دارد، یک دوربین بسیار کوچک اما دیجیتال فوق‌العاده را به وی معرفی می‌کند که می‌توان آن را در هر جا نصب کرد و به کار گرفت و تصاویر آن مستقیماً وارد کامپیوتر وی خواهد شد. می‌ تصور می‌کند که بر پایه این امکانات رشد خواهد کرد اما با نخستین صحبت‌های خود با همکاران تازه‌اش درمی‌یابد ماجرا به این شیرینی‌ها نیست و او با آسیب‌های مهلک این جهان مافوق مدرن مواجه است. همکارانش به وی هشدار می‌دهند که علایق وکارهایش را افشا و بیان کند و اجتماعی‌تر شود. زیرا او را مرموزترین و مشکوک‌ترین فرد شرکت نامیده‌اند و می‌گویند لابد خدشه‌هایی بزرگ دارد که با هیچ‌کس حرف نمی‌زند. حتی به وی می‌گویند که از ابتلای پدر می به بیماری ام‌اس اطلاع دارند و برایشان شائبه برانگیز است که چرا از آنها در این ارتباط طلب کمک نکرده‌ است.

قربانیان صرف

ضررهای مهلک یک جهان مافوق مدرن
به این ترتیب مشخص می‌شود که «آدم‌بد»های این دنیا سران کمپانی مذکور هستند و در میان کارمندان جز دو سه نفری که با مدیران همکاری و به سایرین خیانت می‌کنند، بقیه مثل می‌ هالند قربانیان و مرده‌های صرف این سیستم هستند. به واقع جیمز پونسولت با ساختن این فیلم می‌گوید که شرکت‌هایی از این دست معمولاً مظاهر قدرت‌های به بیراهه رفته هستند و مشخصه ناگوار عصر فعلی پیشتازی مدیرانی تکنولوژیک و دیجیتالی است که اصلاً به وجوه مثبت صنایع تحت تملک خویش چشم ندارند و تنها به استفاده از آن برای کسب قدرت هرچه بیشتر می‌اندیشند، سران این شرکت خاص هم می‌گویند برای نجات کودکان از دست تبهکاران چیپ‌ها و ریزدانه‌های پیام رسان را در پشت مخچه آنها تعبیه کرده‌اند و در نتیجه نیت‌شان خیر است. اما می‌ بر این اعتقاد است که اینها فقط دخالت کردن این گونه مدیران در زندگی خصوصی افراد و ویران کردن زندگی‌شان به بهانه‌های امنیتی است.

به‌روز سازی «۱۹۸۴»

از این منظر می‌توان «دایره» را به روزسازی قصه کلاسیک و مشهور «۱۹۸۴» توسط پونسولت و دستیار او در نگارش سناریو یعنی دیو اگرز دانست و با این فرضیه کاراکتر «برادر بزرگ» فیلم «۱۹۸۴» در «دایره» هم فعال است ولی روش کار او فرق کرده و عملکردش گرفتن فضا و تفکر و استقلال افراد است و برای این که مثل برادر بزرگ دیکتاتور نشان ندهد دائماً بهانه‌های انسان دوستانه رو می‌کند و اگر می‌ هالند به این شرکت فراخوانده شده، برای تبلیغ مثبت پیرامون این فلسفه‌های کاری فریبنده و بهشت جلوه دادن یک جهنم است.
 ضررهای مهلک یک جهان مافوق مدرن

یک بازیگر موفق

«اما واتسون» نیز در توفیق نسبی فیلم «دایره» سهمی قابل توجه دارد زیرا به عنوان ایفا کننده نقش می هالند یعنی فردی که می‌کوشد قابلیت‌های فنی و الکترونیکی شرکت محل خدمتش بیش از پیش عیان شود و در عین حال تسلیم صرف‌ ماجراها و رویکردهای موجود نباشد و استقلالش را حفظ کند، این الزام‌ها و احساس‌ها را به‌خوبی فراهم می‌آورد. او با سختکوشی و تأمین خواسته‌های این کمپانی، سرانجام نزد سران آن و همچنین همکارانش محبوب می‌شود و آنها و بینندگان از یاد می‌برند که وی در ابتدای ماجراها یک فرد مرموز و جدا افتاده از سایرین تلقی می‌شد و لابد احتیاجی نیست که متذکر شویم تام هنکس کهنه‌کار هم در ایفای نقش محوله به وی موفق است.

سایر عناصر یک کار خوب

با این حال «The Circle» تأکید می‌ورزد که سران کمپانی‌هایی از این قبیل همچنان بر اذهان سایرین سلطه ورزی و در پی قبضه کردن تمامی امور هستند و پایانی هم براین روند متصور نیست و امثال می هالند مهره‌هایی در دست آنها هستند که می‌آیند و می‌روند. در این میان متیولیباتیک به عنوان مدیر فیلمبرداری و همچنین طراحان صحنه این فیلم به قدر کفایت در تنظیم وترسیم محیط مدرن شکل‌گیری اتفاقات مهارت دارند و آنها نیز از اعضای بارز این جمع هدفمند هستند.

مشخصات فیلم

  • عنوان: «دایره»
  • محصول: کمپانی‌ها STX و ایمیج نیشن
  • تهیه کنندگان: آنتونی برگمن، گری گوئتزمان، استفانی آزپیازو، پیتر کرون و اوان هیز
  • سناریست‌ها: جیمز پونسولت و دیواگرز
  • کارگردان: جیمز پونسولت
  • مدیر فیلمبرداری: متیو لیباتیک
  • تدوینگران: لیزا لاسک و فرانکلین پیترسون
  • طول مدت: ۱۱۳ دقیقه
  •  بازیگران: اما واتسون، تام هنکس، جان بویه گا، کارل گیلان، الار کولتران، پاتون اوسوالت، گلن هدلی و بیل

منبع : روزنامه ایران

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا