نگاهی به فیلم مستند ” قرقبان” به کارگردانی فتح الله امیری و نیما عسگری

یادداشتی بر فیلم مستند قرقبان به کارگردانی فتح الله امیری و نیما عسگری با مدت زمان ۸۵ دقیقه

سایت تحلیلی خبری فیلمروز/ کمال پورکاوه: ” قرقبان”  نمونه تام و تمام و قابل مطالعه ای از معضلات اساسی کارگردانی در سینمای مستند ایران را پیش روی مخاطب می گشاید . هدر رفتن ایده مرکزی فیلم که در سایه پرگویی کارگردانان و نداشتن فیلمنامه و ساختاری مشخص، از یک مستند ۲۰ دقیقه ای تآثیرگذار ،به اثری ۸۵ دقیقه ای کسالتبار تبدیل شده است ، به راحتی میتواند دستهای خالی سازندگانش را در مواجهه با هیجان روبرو شدن با  سوژه ای کمتر کار شده در سینمای مستند را آشکار سازد .
” قرقبان”  آنقدر در نظر سازندگانش بلاتکلیف به نظر می رسد که تازه بعد از گذشت حدود ۳۰ دقیقه از مدت زمان فیلم ، بدون آنکه تلاشی در نمایش جغرافیای محل وقوع حوادث داشته باشد ، شخصیت اصلی خود را به تماشاگر معرفی کرده و چون قبل از شروع کند و کاوهای کاراکتر اصلی در ماجرای حفاظت از محیط زیست، همه چییز را در قالب گفتگو بیان کرده است ، به ناچار دست به دامان سندروم تکرار شده و حرفها و مصاحبه های ابتدای فیلم با اهالی روستا را به شکل عذاب آوری تکرار کرده و مدام دغدغه ثابت کاراکترش را به ما یادآوری میکند .
متمرکز نبودن فیلمساز بر روی سوژه و پراکنده گویی هایی که در سکانس های عروسی و ساختن یک مکان امن در دل کوه خودنمایی میکند باعث شده که تماشاگر تا به انتها نتواند بر روی کشمکش اصلی کاراکتر مرکزی تمرکز نماید . مبارزه ای که در میان تلاش برای بقای حیوانات وحشی ، جلوگیری از تله گذاری دامداران، شکار بی رویه شکارچیان و تلاش روستاییان برای حفاظت از جان و مال خودشان دست و پا میزند و با نمایش طولانی لگد خوردن پیمان از اسب داخل طویله ، روند نا امید کننده ای نیز به خود میگیرد.
به نظر میرسد تکیه خامدستانه برکارآمد بودن تدوین در سینمای مستند و آغاز فیلمبرداری بدون هیچ ایده مشخص و از پیش تعیین شده، با اتکا به وقایع در حال وقوع و راشهای زیاد تصویربرداری شده ، ایده چندان کارآمدی برای ساخت یک فیلم مستند نباشد. نکته ساده ای که “قرقبان”  با آن مدت زمان طولانی اش به راحتی آن ر ا به اثبات می رساند.

نوشته : کمال پورکاوه