ذوق زدگی، هر ایده ای را هدر میدهد،یادداشتی بر مستند کایه دو فیلم
یادداشتی بر مستند کایه دو فیلم
ذوق زدگی ، هر ایده ای را به هدر میدهد …
برای نسلی که در دهه شصت، در فضای جنگ و التهابات سیاسی و اجتماعی نفس میکشید ، مجله فیلم حکم هوای تازه ای را داشت که در غیاب اینترنت و رسانه های فراگیر امروزی ، بسیاری را به خواندن ، مطالعه کردن و فیلم دیدن علاقمند کرده بود .تداوم انتشار مجله ، که با مدیریت سه یار همیشگی ، آن را به موجودی نا میرا تبدیل کرده ،از آن دست اتفاقهای نادر و کمیابی است که بیشترین میزان کنجکاوی را بر سر نحوه مدیریت و اداره مجله در ذهن علاقمندان و اهالی سینما بوجود آورده است .حالا و با شنیدن خبر ساخته شدن فیلمی درباره این مجله قدیمی و محبوب ، این مژده در ذهن علاقمندان شکل گرفت که بعد از سی و پنج سال میتوانند ، تصویر دقیق تر و پاسخی مناسبتر برای سوالات ذهنی خود بیابند .اما “میلاد ثابت کار“ که خود از خوانندگان مجله فیلم بوده ، با همان ذوق زدگی ای به سراغ ساخت مستند رفته که نوجوانی هجده ساله به دیدن سوپر استار محبوب خود میشتابد.
کایه دو فیلم ، علیرغم شروع مناسب و تاثیر گذارش که طی مصاحبه با هوشنگ گلمکانی ، عباس یاری و مسعود مهرابی صورت میگیرد ، از روند شکل گیری ایده یک مجله سینمایی تا زاییده شدن مجله فیلم را بررسی و روایت کرده و با اتکا به فضای ملتهب ابتدای دهه شصت ، تصویری دقیق از مشکلات کنار هم قرار گرفتن این سه یار قدیمی ارائه میدهد .اما مشکل فیلمساز ، دقیقا با پیدایش و استقرار مجله فیلم شروع میشود . میلاد ثابت کار ، ناتوان از نزدیکی به روحیه، اخلاقیات و درونیات سه ضلع مهم مجله ، تنها به گفتگوهایی عمدتا تکراری از اهالی سینما در باب تفاوت شخصیتی این سه نفر بسنده کرده و هیچ کوششی برای نمایش این تفاوتهای شخصیتی و چگونگی همراهی و همکاری آنها از خود نشان نمیدهد .طبیعتا جدای از محافظه کاری سیاسی و صنفی که هر سر دبیر نشریه ای آن را برای حفظ و دوام خود به کار میگیرد ، نوع و مدل مدیریت داخلی نشریه و هماهنگی و یکصدایی نهایی از مهترین نکاتی است که بقای هر شراکت و محصولی را تضمین میکند .
راز نامکشوف این شراکت سه نفره ، و چگونگی رسیدن به یک صدای واحد، علیرغم تفاوت دیدگاه و سلیقه های موجود ، مهمترین نکته ای است که کارگردان کایه دو فیلم ، ناتوان از رسوخ و نفوذ به آن ، حتی از مطرح کردن آن نیز طفره میرود .مساله دیگر ، مدل جریان سازی مجله فیلم در فضای سینمای ایران آن سالها است که جدای از بخش سردبیران ، به نقد منتقدان آن دوره نیز بر میگردد .بغیر از ایرج کریمی که صحبتهایی درباره ایده پرونده سازی در مجله به میان می آورد ، کایه دو فیلم با بی اعتنایی کامل به نقش منتقدان آن دوره ، هیچ اطلاعاتی درباره رابطه منتقدان با سر دبیران ، چالشهای بوحود آمده و نوع مدیریت و ارتباط این چالشها ارائه نداده و با محافظه کاری از کنار این قضیه رد شده است . منتقدانی که هر کدام با سبک نگارش و دیدگاه خاص خود ، طرفداران و هواداران بسیاری را در میان علاقمندان سینما برای خود به همراه داشته و تعدادی از آنها همچون سعید عقیقی و امیر پوریا در در مقطعی ، عطای ماندن و نوشتن در مجله فیلم را به لقایش بخشیدند. فیلمساز بدون هیچ کوششی برای نفوذ به لایه های زیرین و ناپیدای پدیده ای مثل مجله فیلم ، با ذوق زدگی ، بیشتر زمان فیلم را صرف نکاتی میکند که بیشتر علاقمندان و مخاطبان از آن با اطلاع هستند .و عملا ایده ساختن فیلمی مستند درباره مجله فیلم و شناخت زوایای ناپیدای آن به هدر میرود .
نوشته : کمال پورکاوه
