گزارشی از هفدهمین جشن سالیانه منتقدان تئاترو معرفی برگزیدگان
هفدهمین جشن سالیانه منتقدان و نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر شامگاه پنجشنبه ۶ دی ۹۷ با حضور اهالی فرهنگ و هنر در سالن زنده‌یاد عباس کیارستمی برگزار شد.
سایت تحلیلی خبری فیلمروز: هفدهمین جشن سالیانه منتقدان و نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر شامگاه پنجشنبه ۶ دی ۹۷ با حضور اهالی فرهنگ و هنر در سالن زنده‌یاد عباس کیارستمی برگزار شد.فرزاد حسنی که اجرای این برنامه را به عهده داشت در ابتدای این مراسم اظهار کرد: انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر، پس از تاسیس در ۱۷ مرداد ۱۳۸۰، همه ساله و از سال ۸۱ تاکنون، به طور منظم جشن سالیانه‌ای را به قصد تقدیر از بهترین‌های تئاتر در دو عرصه صحنه و رسانه برگزار می‌کند که امسال شاهد هفدهمین دوره آن هستیم.وی همچنین یادآور شد: تمامی جوایز نقدی برگزیدگان مراسم امشب از سوی بیمه تعاون اهدا خواهد شد. همچنین هدیه فرهنگی مراسم امشب که “گنجینه موسیقی ایران” نام دارد و به همه برگزیدگان اهدا می‌شود، از طرف مرکز موسیقی بتهوون تقدیم می‌شود. هزینه‌های اجرایی مراسم امشب نیز به همت صندوق اعتباری هنر و خانه تئاتر تامین شده است.
در ادامه با حضور دکتر امیر روشن، رئیس دبیرخانه مسئولیت اجتماعی و دکتر یونس مظلومی، مدیرعامل بیمه تعاون، جوایز نشان مسئولیت اجتماعی اهدا شد.در این بخش ساناز بیان برای کارگردانی خلاق و نگاه انسانی به مشکلات افراد ترنس‌سکشوال در نمایش “آبی مایل به صورتی” که نهیبی است به جامعه و مسئولان تا عمیق‌تر به این پدیده اجتماعی بنگرند، تقدیر شد.ساناز بیان در این بخش اظهار کرد: ما به ساختن جهانی بهتر برای فرزندان سرزمین‌مان فکر می‌کنیم و در آرزوی روزی هستم که نقد جنسیت‌زدگی وجود نداشته باشد.وی یادآور شد: از بازیگران و نسرین ریاحی‌پور و حمید رضا آذرنگ همسرم که در تمام مراحل کنارم بود تقدیر می‌کنم. از مهدی شفیعی که برای صدور مجوز این نمایش نگران میزش نبود و برای اجرای این نمایش کنار ما بود سپاسگزارم.
این کارگردان تئاتر عنوان کرد: خوشحالم جمع گرامی منتقدان تهران ضرورت چنین رویکردی را درک می‌کنند و این اتفاق خوبی است.دومین نشان مسئولیت اجتماعی به لیلی عاج برای کارگردانی هوشمندانه و هشداردهنده در نمایش “قند خون” اهدا شد. این نمایش دغدغه‌مندانه به مشکلات شغلی و اجتماعی کارگران کارخانه قند ورامین پرداخته و تلنگری جدی به مسئولان کشور در جهت توجه به مسائل کارگری و تاثیر پنهان آن بر ارکان جامعه بود.
عاج پس از گرفتن این جایزه اظهار کرد: بابت این نشان سپاسگزارم. از همه گروه نمایش اجرایی “قند خون” تشکر می‌کنم و تقدیر ویژه از الهام شعبانی دارم که مادی و معنوی کنار من ایستاد و از همه دوستان همراهم در نمایش “قند خون” تشکر می‌کنم و امیدوارم هیچ کارگری برای گرفتن حقوقش در بند و در رنج نباشد.
تقدیر از استاد پری صابری
در ادامه این مراسم با پخش کلیپی از پری صابری تقدیر شد. استاد پروین امیرقلی طراح لباس و نقاش، برای اهدای نشان نوشین به استاد پری صابری روی صحنه حاضر شد.وی در تقدیر از پری صابری اظهار کرد: یک پری وقتی صابری پیشه کند و خاک صحنه را تاب بیاورد، چه اتفاقاتی رخ می‌دهد و ما که به تماشا نشسته‌ایم هم پری بودن و هم صابر بودنش را به نظاره می‌نشینیم.در ادامه پس از تقدیر از پری صابری، وی یادآور شد: خوشحالم در جمع شما هستم و افتخار می‌کنم اینجا حضور دارم. در ادامه مراسم دکتر حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو، برای اهدای تقدیرنامه عالی یونسکو روی سن حاضر شد.
استاد پری صابری به دلیل تعدد آثاری که در زمینه ادبیات و تمدن ایرانی، در داخل و خارج از کشور روی صحنه برده، همواره مورد ستایش نهادهای جدی فرهنگی بوده است. از همین رو کمیسیون ملی یونسکو، تقدیرنامه عالی خود را به پاس یک عمر فعالیت ثمربخش در خلق آثار مبتنی بر تمدن و فرهنگ اصیل ایرانی به این هنرمند اهدا کرد.
جایزه بخش پژوهش
در ادامه این مراسم از آیدین آغداشلو برای اهدای جوایز بهترین پژوهش سال دعوت شد. فرزاد حسنی در توضیح جایزه پژوهش گفت: باتوجه به نگاه جدی انجمن منتقدان خانه تئاتر به امر پژوهش در حوزه تئاتر با بررسی‌های میدانی هیأت مدیره انجمن در آثار پژوهشی منتشر شده در سال ۹۶، جایزه پژوهشگر برگزیده سال به دو کتاب ارزشمند اهدا می‌شود. نخست عباس بهارلو برای کتاب پژوهشی “پیش پرده و پیش پرده‌خوانی در ایران” و در ادامه سامی صالحی ثابت برای کتاب پژوهشی “چگونه بهترین بازیگر جهان شوم” جوایز خود را از دستان آیدین آغداشلو گرفتند.سامی صالحی ثابت در این‌باره اظهار کرد: این پژوهش برای رده سنی نوجوان انجام شده و دوستانی هم با من در تهیه این کتاب مرا همراهی کردند. امید امروز تئاتر به نوجوانان و کودکان تئاتر است.
برگزیدگان رسانه
در ادامه از هیأت داوران متشکل از: دکتر یونس شکرخواه، دکتر حمیدرضا مدقق، دکتر بهروز غریب‌پور و استاد حمید جبلی برای اهدای جوایز این بخش دعوت شدند.
برگزیدگان این بخش در ادامه بدین شرح معرفی شدند:
بخش گزارش
نامزدها: سبا حیدرخانی از خبرگزاری ایلنا و بهروز فائقیان از سایت ایران تئاتر
رتبه اول: سبا حیدرخانی از خبرگزاری ایلنا
بخش مقاله
نامزدها: دکتر محمد نجاری و دکتر ابوالقاسم قوام از فصلنامه علمی پژوهشی کهن‌نامه ادب پارسی، احسان زیورعالم و سید فضل‌الله میرقادری از مجله بوستان ادب و شیرین میرزانژاد جیرده از سایت خبری تئاتر
رتبه اول: دکتر محمد نجاری و دکتر ابوالقاسم قوام از فصلنامه علمی پژوهشی کهن‌نامه ادب پارسی
مجید نجاری پس از دریافت جایزه خود گفت: این مقاله برگرفته از رساله دکترای من است که به راهنمایی اساتید در دانشگاه فردوسی مشهد دفاع شد. وی در ادامه با ادای احترام به استاد پرتوی، این جایزه را به این استاد فقید اهدا کرد.
بخش یادداشت
نامزدها: دکتر شهرام خرازی‌ها از روزنامه بهار، فرزانه ابراهیم‌زاده از روزنامه جامعه فردا و بابک زینالی از سایت ایران تئاتر
رتبه اول: دکتر شهرام خرازی‌ها از روزنامه بهار
دکتر خرازی‌ها در این بخش اظهار کرد: خوشحالم به یادداشت تئاتر بها داده می‌شود و سالهاست در روزنامه‌ها به یادداشت‌های سیاسی و اقتصادی بها داده می‌شود.
بخش ترجمه
نامزدها: سارا منصوری از مجله نقد هنر، مریم خباز از مجله نقد هنر و فاطمه صمدزاده از مجله نمایش
رتبه اول: سارا منصوری از مجله نقد هنر
بخش گفتوگو
نامزدها: امیرحسین سیادت از دفترهای نیلا، آزاده فخری از مجله زنان امروز و ایرج افشاری اصل از هفته‌نامه صدا
رتبه اول: امیرحسین سیادت از نشریه دفترهای نیلا
سیادت در این بخش یادآور شد: حس غریبی است درباره گفت‌وگویی جایزه بگیری که گفتوگو شونده دیگر در میان ما نیست. خوشحالم توانستم بخشی از ناگفته‌های مرتضی احمدی را ثبت کنم.
بخش نقد
نامزدها: دکتر شهرام خرازی‌ها از روزنامه قانون، محسن خیمه‌دوز از روزنامه شرق و هومن نجفیان از مجله نمایش
رتبه اول: دکتر شهرام خرازی‌ها از روزنامه قانون
بخش عکس
نامزدها: سهیل صحرانورد، بهار نیک‌پور و مرجانه پورحسین
رتبه اول: سهیل صحرانورد برای مجموعه عکس‌های ارسالی وی به این مسابقه
همچنین در این بخش با حضور علیرضا تابش، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، دکتر غلامرضا کاظمی دینان رئیس انجمن روابط عمومی ایران از هیات داوران تقدیر شد.
همچنین تقدیرنامه عالی یونسکو از سوی دکتر حجت الله ایوبی به بهروز غریب پور اهدا شد.
غریب‌پور در ادامه در واکنش به یکی از برگزیدگان که گفته بود باید کارها را به جوانان بسپاریم تصریح کرد: یاد گفته‌ای از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی افتادم اوایل انقلاب وی گفت بازنشسته یعنی چوب خشک و پدرم که تازه بازنشسته بود از این سخن بسیار آزرده شد.
وی عنوان کرد: اگر سایه پری صابری‌ها، چاکناواریان‌ها، دهلوی‌ها، صباها، بر سر ما نباشد ما نیستیم. من در نزدیکی ۷۰ سالگی همانند جوان ۱۷ ساله انرژی دارم. اگر آیدین آغداشلو امروز عصا بدست است هنوز تجربه‌اش بی‌نظیر است، آیا می‌توانیم به وی بگوییم برو خانه و از تجربه‌ات استفاده نکن؟ بازنشستگی در هنر نیست و من به همین دلیل هنر را انتخاب کردم.
تقدیر از ناشر برگزیده سال
در ادامه از لیلی گلستان برای اهدای جایزه بخش بهترین ناشر سال تئاتر دعوت شد. انجمن منتقدان خانه تئاتر، با بررسی عملکرد ناشران در طول سال، از ناشرانی که در حوزه تئاتر اهتمام بیشتری دارند، تقدیر می‌کند و در این بخش از ژیلا اسماعیلیان مدیر انتشارات نیلا تقدیر شد.
لیلی گلستان در این باره اظهار کرد: از خوانندگان انتشارات نیلا هستم و خیلی کتاب‌ها با وسواس در این انتشارات به چاپ می‌رسد و خیلی تلاش می‌کنند و در این تلاش‌ها موفق هستند.
تقدیر از دکتر محمد مهدی فرقانی
در ادامه این مراسم کلیپی از دکتر محمدمهدی فرقانی پخش شد. دکتر محمدمهدی فرقانی که اغلب آثار مکتوب وی از منابع درسی و دانشگاهی رشته علوم ارتباطات در روزنامه‌نگاری است، از چهره‌های مطرح و موثر در حوزه رسانه و دانشگاه به شمار می‌آید از این رو انجمن منتقدان و نویسندگان تئاتر ایران از وی به پاس یک عمر فعالیت علمی و عملی در حوزه رسانه و ارتباطات تقدیر کرد.
رسم این انجمن در ادوار گذشته چنین بوده که یک چهره موفق و ملی از سایر رشته‌های هنری، نشان نوشین بخش نکوداشت را اهدا کرد. در این بخش نشان نوشین به دکتر فرقانی از سوی احمد مسجد جامعی عضو شورای اسلامی شهر تهران و وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی، اهدا شد.
فرقانی در این بخش اظهار کرد: هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم در جمع هنرمند و فرهیخته‌ای اینچنین فاخر روی سن بیایم. در ۴۷ سال فعالیت خود را شایسته تقدیر نمی‌دانستم خود را سرباز خدمتگزار می‌دانم که باید بار یک مسوولیت اجتماعی را به دوش بکشد.
وی یادآور شد: به رغم اینکه توفیق زیارت حضوری خیلی از عزیزان را نداشتم اما همه عضو یک خانواده‌ایم. وقتی انواع وسایل ارتباط جمعی را نام می‌بریم به کتاب، مطبوعات، تئاتر اشاره می‌کنیم و همه ماموریت اخلاقی داریم و آن خلق معناهایی است انسان را به سرمنزل مقصود می‌رساند.
خبرنگار سال و عضو فعال انجمن
فرزاد حسنی در توضیح این بخش گفت: انجمن منتقدان و نویسندگان خانه تئاتر، همه ساله از میان اعضای خود، یک تن را که در سال پشت سر، بیش از دیگر اعضا در عرصه صنف و رسانه فعال و موثر بوده، در قالب اعطای نشان عبدالحسین نوشین به عنوان عضو فعال و خبرنگار سال تقدیر و تجلیل کرد. در این بخش مدیرعامل خانه تئاتر، دکتر شهرام گیل‌آبادی، جایزه خبرنگار سال و عضو فعال انجمن در سال ۹۶ را به نرگس کیانی اهدا کرد.
در ادامه محمد رسول صادقی رییس هیات مدیره انجمن منتقدان خانه تئاتر و دبیر جشن هفدهم عنوان کرد: برپایای جشن انجمن منتقدان در این موقع از سال برای ما مثل ترک عادت بود؛ ما زمستان را تجربه نکرده بودیم که کردیم و این سال سخت اقتصادی نگذاشت که همچون گذشته جشن سالیانه خود را در نیمه دوم تابستان برگزار کنیم.وی ادامه داد: از سال‌های دور تاکنون در بخش معرفی بهترین نمایش‌های سال معمولا اینچنین بود که جایزه این بخش را یک چهره شاخص اهدا می‌کند. سال قبل رخشان بنی اعتماد و در ادوار قبل‌تر نیز بزرگانی همچون شهرام ناظری، بهرام بیضایی و محمدرضا شجریان و… اهدای جوایز را برعهده داشتند.
صادقی تاکید کرد: امروز از کسی دعوت کردیم که در روزهای یاس‌آور امید را به خانه ما آورد؛ کسی که از مکتب تئاتر و دانشگاه برخواست و در سینما جهانی شد؛ منظورم کسی نیست جز اصغر فرهادی.وی گفت: ما در ابتدا با افتخار می‌خواهیم عالی‌ترین نشان خود (نوشین) را تقدیم ایشان کنیم.
اصغر فرهادی نیز پس از دریافت نشان نوشین عنوان کرد: خوشحالم در این جمع هستم و تاثیرگذارترین دوره زندگی خود را در تئاتر طی کردم.در ادامه دکتر شهرام گیل‌آبادی مدیرعامل خانه تئاتر، پس از اهدای نشان نوشین به اصغر فرهادی با اشاره به سبقه فعالیت‌های این کارگردان بزرگ سینمای ایران اظهار کرد: هنوز نمایش “ماشین‌نشین‌ها” را به یاد دارم که کاری درخشان از اصغر فرهادی بود و از ذهنم پاک نمی‌شود.وی تصریح کرد: لحظات سختی برای تئاتر سپری می‌شود؛ دیروز استادی بزرگوار گفت که زیر فشارها این روزها تئاتر چه می‌کنید و گفتم که تئاتر عالی‌ترین نوع گف‌ت‌وگوی بشری است و اطمینان دارم این مرارت‌ها را پشت سر می‌گذاریم.
در ادامه اصغر فرهادی جوایز برترین نمایش‌های سال ۹۶ از نگاه اعضای انجمن منتقدان خانه تئاتر را اهدا کرد.فرزاد حسنی در ادامه درباره نحوه اهدای جوایز آثار برتر توضیحاتی ارایه کرد و گفت: امسال دو نمایش حائز رتبه سوم مشترک، دو نمایش حائز رتبه دوم مشترک و دو نمایش از یک کارگردان هم حائز رتبه اول شده‌اند.
رتبه سوم
نمایش “پسران تاریخ” به کارگردانی اشکان خیل‌نژاد و نمایش “روز عقیم” به کارگردانی حسین کیانی
اشکان خلیل‌نژاد در این بخش اظهار کرد: به عنوان تولیدکننده نیاز ارتباط بیشتری با منتقدان داریم. دورانی را بیاد دارم که در اوایل دهه ۸۰ نقد نامه و مجلاتی بود و جشنواره فجر جلسات نقد و بررسی برگزار می‌کرد اما امروز دیگر این نشست‌ها و مجلات وجود ندارد و فکر می‌کنم بیشترین آسیب را ما تولیدکنندگان از این موضوع می‌بینیم و در این شرایط سایت‌های فروش بلیت به تعیین‌کننده تئاترها تبدیل می‌شوند.
حسین کیانی در این مراسم حضور نداشت و متن وی توسط همسرش رویا میرعلمی در این مراسم قرائت شد. در متن این کارگردان تئاتر آمده بود: جایزه‌ای تلخ، “روز عقیم” جفا دید مانند نمایشنامه‌نویس که حقش نیست اینقدر جفا ببیند. اینجا سرزمین خواست‌ها و خواستن‌ها نیست سرزمین حسرت‌هاست پس چرا باید “روز عقیم” عقیم نماند؟
رتبه دوم
نمایش اپرای عروسکی”خیام” به کارگردانی بهروز غریب‌پور و نمایش “فعل” به کارگردانی محمد رضایی‌راد
غریب‌پور در این بخش اظهار کرد: فکر نمی‌کردم جایزه “خیام” را دریافت کنم؛ از ایرج راد علم‌دار خانه تئاتر و گیل‌آبادی مدیرعامل خانه تئاتر و اصغر همت که مدت‌ها در خانه تئاتر تلاش کردند، تقدیر می‌کنم اما محمد رسول صادقی این جمع آبرومند را کنار هم آورد.این کارگردان تئاتر با اشاره به تماشای فیلم “همه می‌دانند” آخرین ساخته اصغر فرهادی یادآور شد: خیلی از دوستان ما وقتی برنده یک جایزه بین المللی می‌شوند گذشته خود را فراموش می‌کنند. می‌خواستم با تماشای این اثر سینمایی ببینم آیا فرهادی خود را فراموش کرده است؟ پس از دیدن فیلم، دیدیم فرهادی در فیلم اخیرش انسانیت و نگاه انسانی را فراموش نکرده و شرقی بودن را دارد و خوشحالم که جایزه‌ام را از دست او گرفتم.
رتبه اول
نمایش‌های “بی پدر” و “این یک پیپ نیست” به کارگردانی محمد مساوات
بهترین برنامه‌های تلویزیونی
برای اهدای جوایز این بخش دکتر اکبر عالمی، استاد دانشگاه و کارشناس کهنه‌کار سینما روی صحنه دعوت شد.
عالمی در این بخش اظهار کرد: دقت کردید یک چشم عادل شما را می‌بیند؟ فرانسوی‌ها به ژان کوکتو خیلی افتخار می‌کنند و ما نیز به وجود آیدین آغداشلو که همتراز ژان کوکتوست افتخار می‌کنیم. هم قلم و کلام و آثارشان بیش از ۵۰ سال برای ما ارزش آفریده و برای جوانان الگو شده است.وی ادامه داد: نیمی از معنای هر اثر هنری نزد مخاطب است و منتقدان به من یاد دادند چگونه آثار هنری را بفهمم و برای درک آثار هنری جهان مدیون منتقدان هستم.عالمی عنوان کرد: هیچ پدیده‌ای بدون سابقه برای فرد و ملت اتفاق نمی‌افتد و موفقیت را باید به چنگ آورد و تئاتر مادر همه هنرهای نمایشی است.
وی توضیح داد: وقتی به دیدن تئاتر می‌رویم و آن را به عادت در رفتارمان دیکته می‌کنیم باید بدانیم وقتی یک نمایش خوب می‌بینیم دیگر آدم دیروز نیستیم؛ همانطور که وقتی یک کتاب خوب می‌خوانیم بعدش دیگر انسان دیروز نیستیم.عالمی گفت: سر تحسین برای فعالان تئاتر فرو می‌آورم و برای تملق این حرف را نمی‌زنم و این جشن جای تقدیر دارد.در مسابقه سالیانه مطبوعاتی انجمن منتقدان و نویسندگان تئاتر، رسانه‌های دیداری و شنیداری قضاوت نمی‌شوند، چند سالی است که این انجمن بخشی را به جشن سالیانه خود اضافه کرد تا از بهترین برنامه‌های تئاتری رسانه‌های دیداری و شنیداری تقدیر کرده باشد.
در بخش برنامه‌های تلویزیونی مرتبط با تئاتر از امیر قمیشی تهیه‌کننده برنامه “چشم شب روشن” و “شبِ تئاتر” از شبکه چهار تلویزیون تقدیر شد.
قمیشی توضیح داد: تمام وجود خود را با افتخار به ساحت مردی بزرگ و پیشانی بلند به محمد صالح‌علا تقدیم می‌کنم.وی در ادامه جایزه خود را به حسین محب اهری تقدیم کرد. برای اهدای جایزه بهترین برنامه رادیویی احترام برومند روی صحنه حاضر شد. در بخش برنامه‌های رادیویی مرتبط با تئاتر از فرزانه صادقیان تهیه‌کننده برنامه “اقتصاد حوالی فرهنگ” از شبکه رادیویی اقتصاد تقدیر شد.
تقدیر ویژه
انجمن منتقدان خانه تئاتر امسال در بخش تقدیر ویژه خود از زحمات و خدمات مدیر فعال “تئاتر مستقل تهران” به مدیریت مصطفی کوشکی تقدیر کرد. جایزه کوشکی از سوی رییس هیات مدیره خانه تئاتر (ایرج راد) به وی اهدا شد.
کوشکی در این بخش اظهار کرد: از احمد مسجدجامعی تقدیر می‌کنم که شرایط ایجاد تئاتر مستقل را فراهم و دکتر شهرام گیل آبادی به پایداری آن کمک کرد.وی یادآور شد: ورود نهادهای مختلف به عرصه تئاتر بی‌مهابا است. در این چند روز شنیدم برای یک تماشاخانه اتفاقی افتاده است و برخی از این اتفاق ابراز خرسندی کردند. این حمله به تئاتر است و این حمله می‌تواند عواقب بزرگی داشته باشد. بخشی از دوستان که امشب جایزه گرفتن نمایش‌های خود را در تماشاخانه‌های خصوصی اجرا کردند پس باید برای حفظ تئاتر همدل بود.
در ادامه این مراسم برای اهدای جایزه به بهترین گروه تئاتری سال ۹۶، رضا بابک، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون روی صحنه آمد.در این بخش نشان نوشین بهترین گروه تئاتری سال ۹۶ از منظر انجمن منتقدان خانه تئاتر به گروه فعال و خستگی‌ناپذیر “رادیکال ۱۴” به سرپرستی محمد مساوات اهدا شد.
گروه “رادیکال ۱۴” سال ۹۶ سه نمایش موفق را روی صحنه برد که دو نمایش “بی پدر و “این یک پیپ نیست” نظر منتقدان خانه تئاتر را جلب و امشب در این مجلس نشان نوشین دریافت کرد.
در این جشن چهره‌هایی همچون: اصغر فرهادی، آیدین آغداشلو، لوریس چکناواریان، یارتا یاران، همایون ارشادی، ایرج راد، اصغر همت، لیلی گلستان، دکتر شهرام گیل‌آبادی، دکتر حجت‌الله ایوبی، دکتر هادی خانیکی، علیرضا تابش، دکتر پروین امیر قلی، اکبر عالمی، امیر اثبانی، مجید آقاکریمی، مسعود فروتن و… حضور داشتند.
منبع: هنرآنلاین
