یادداشت های جشنواره سی و هفتم : نگاهی به فیلم مسخره باز ساخته همایون غنی زاده
سایت تحلیلی خبری فیلمروز:همایون غنی زاده کارگردان نمایش هایی چون ” کالیگولا ” و ” می سی سی پی نشسته میمیرد ” با اولین ساخته سینمایی اش ” مسخره باز” در سی وهفتمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد. خبرنگار ما کمال پورکاوه یادداشت کوتاهی درباره این فیلم نوشته است:
۱-برای سینمای محافظه کار و مضمون گرای ایران که همواره رویکرد و محتوای اجتماعی و ایدئولوژیک را به فرم های بصری و زیبایی شناسانه ترجیح داده است، مسخره باز همایون غنی زاده حکم هوایی تازه را دارد. در زمانه ای که بسیاری از فیلم های حاضر در جشنواره و در حال اکران ،بی اعتنا به ظرافتهای بصری به یک نمایشنامه رادیویی شبیه شده که با چشم بسته هم میتوان پیامهای اخلاقی و بیانیه های اجتماعی آنان را دریافت کرد، “مسخره باز ” در اقدامی غافلگیر کننده تماشاگرانش را به یک ضیافت بصری تمام عیار دعوت میکتند.
۲-مسخره باز با آن بازیگوشی های فرمی و کلامی اش بیشتر از هر اثر دیگری در این چند سال اخیر به مفهوم تصویر سازی در سینما نزدیک شده و یک تنه استانداردهای سینمای ایران را از لحاظ بصری ارتقا می دهد.همایون غنی زاده با درک درستی که از مفهوم فانتزی و کارکرد آن در سینما دارد، موفق به خلق شخصیت های جذابی می شود که در کنار خرده پیرنگ های داستانی ، طراحی صحنه و نورپردازی حیرت آورش می تواند کلاس درسی برای تدریس مفهوم “فضاسازی ” در سینما به حساب آید.
۳-برای فیلم هایی که با تاثیر پذیری از متن های نمایشی سعی میکنند تمام وقایع داستانی خود را در یک لوکیشن بسته به اجرا گذارند همواره این خطر وجود دارد که در طول فیلم با نماهای تکراری و کمبود مصالح داستانی ، تماشاگرش را دچار کسالت کرده و احیانا بعد از مدتی او را وادار به خروج از سالن نماید.اما مسخره باز با وجود اینکه کارگردانش از دنیای تئاتر و متن های نمایشی می آید ، به شکل شگفت آوری بیشتر از بسیاری از آثار به نمایش درآمده این روزها به مفهوم سینما نزدیکتر است. همایون غنی زاده آنقدر ایده های بصری و روایی درخشان در چنته دارد که محیط بسته و کوچک ارایشگاه را (که تمام وقایع فیلم در آن میگذرد) تبدیل به دنیایی وسیع از ذهنیات و درونیات کاراکترهای جذابش کند.
۴-کارگردان مسخره باز از تئاتر می اید اما به زیباترین شکل به سینما و فیلم های محبوبش ادای دین میکند.از کازابلانکا و پاپیون گرفته تا ماتریکس و درخشش.اما شاید هیچ کدام از کارگردانان خسته و قدیمی ما گمان نمیکردند که علی نصیریان چنان قابلیت حیرت آور و کشف نشده ای در بازیگری داشته باشد که در آستانه ۸۵ سالگی یکی از دشوارترین و متفاوت ترین نقش های خود را به تاریخ سینمای ایران اضافه کند.صابر ابر و بابک حمیدیان بر عکس درام های کسالت باری که تحملشان را برای مخاطب به دشوارترین پدیده ها مبدل می ساخت ، در اینجا آن چنان با متن و فضای اثر هماهنگ می شوند که حضور و تعاملشان را به لذت بخش ترین لحظات فیلم تبدیل می کنند.
۵-تینا پاکروان وآنالی اکبری نویسندگان فیلم ” لس انجلس تهران” در واکنش به انتقاد مخاطبان نسبت به فضای درهم و برهم و شلخته فیلم، آنها را به نشناختن المان ها و عناصر سینمای فانتزی متهم کرده و ساخته خودشان را پیشنهاد جدیدی در مواجهه مخاطب با فیلمی از سینمای ایران می دانستند.البته درآن زمان تماشاگران جدی سینما حرفهای انان را چندان جدی نگرفته و تنها با تکان دادن سر به نشانه تاسف از این مساله عبور کرده و آنها را به دیدن فیلم های مهم فانتزی تاریخ سینما ارجاع دادند.به نظر می رسد مسخره باز ساخته همایون غنی زاده همان کلاس درس قابل دسترسی باشد که مدعیان سینمای فانتزی برای درک و دریافت بهتر عناصرش باید به تماشای آن بنشینند.
نوشته : کمال پورکاوه